Waar komt kalk vandaan
Kalk is een natuurlijk product. In de natuur komt kalk voor in onder andere mergel, kalksteen en dolomiet. Deze sedimenten worden gewonnen in speciaal daarvoor aangelegde groeven, waarna de kalk gezuiverd wordt en verder wordt behandeld voor de uiteindelijke bestemming. Daarnaast kan kalk voortkomen uit het verbranden van zeeschelpen.
De winning van kalk
Kalksteen kan op verschillende manieren worden gewonnen. Tegenwoordig wordt bijna alleen nog maar gebruik gemaakt van zogenaamde dagbouw. Hierbij wordt de grond die boven de mergel of kalksteen ligt, circa 15 meter, weggegraven en wordt vervolgens het kalksteen- of mergelpakket van boven naar beneden afgegraven.
In het verleden werd veel gebruikt gemaakt van ondergrondse mergel- of kalksteenwinning. Hierbij werden grote blokken mergel of kalksteen losgezaagd of geschoten. Voorheen gebeurde dit proces met behulp van springstof. De losse mergelblokken werden met behulp van paard en wagen naar buiten vervoerd. Zo ontstonden horizontale gangen, ook wel schachten genoemd.
Verschillende soorten kalk
In de basis bestaan nagenoeg alle kalkmeststoffen uit calciumcarbonaat of een combinatie van calciumcarbonaat met magnesiumcarbonaat. Mergel bestaat uit een zachte calciumcarbonaat, kalksteen uit een wat hardere en dolomiet uit een combinatie van calciumcarbonaat en magnesiumcarbonaat. Ook chemisch gezien zijn de carbonaten gelijk. Ze bestaan allen uit afzettingen van één- of meercellige kalkalgen.
Wel verschillen kalkmeststoffen vaak in gehalten calciumoxide (CaO) en magnesiumoxide (MgO). Sommige producten bevatten bijna 20% MgO. Het is alleen zinvol om een magnesiumhoudende kalkmeststof te gebruiken als de MgO ook nodig is, kijkend naar de magnesiumtoestand van de grond. Daarbij geldt dat een lage pH zorgt voor een laag magnesiumgehalte in het gewas. Zeker een gewas als aardappelen is hier gevoelig voor.
Kalkmeststoffen zijn verder te onderscheiden op basis van ouderdom van het materiaal en de specifieke winplaats. Zo is er ‘harde kalk’, ‘zachte kalk’ en ‘natuurkalk’. Deze laatste reguleert de pH het snelst en bevat tevens de grootste hoeveelheid en verscheidenheid aan spoorelementen.
De neutraliserende waarde (uitgedrukt in grammen CaO per 100 gram kalkmeststof) bepaalt in combinatie met de resultaten van het grondonderzoek hoeveel van een kalkmeststofproduct nodig is. Verder geldt: hoe fijner een product, hoe sneller de werking. Voor sommige producten is speciale apparatuur nodig. De gewone kalkmeststoffen in korrelvorm zijn met een gangbare kunstmeststrooier te strooien.
Naast vaste kalkmeststoffen zijn er vloeibare producten zoals schuimaarde. Deze hebben een snelle werking, maar bevatten naast kalk ook stikstof en fosfaat. Hierbij moet dus rekening worden gehouden met het wettelijke gebruiksnormenstelsel.
Bron: Sibelco