Ruwvoer bevat vaak te weinig selenium
Selenium (Se) is belangrijk voor de (uier)gezondheid en de vruchtbaarheid van rundvee. Genoeg selenium (Se) in het rantsoen is echter niet vanzelfsprekend. Ruwvoer geteeld op lichte zand- of veengronden heeft vaak een tekort aan dit mineraal. U kunt aanvullen via bemesting of met supplementen.
Hoogproductief melkvee heeft 4 tot 5 mg selenium per dag nodig. Een tekort is af te leiden uit bloedanalyse of uit typische verschijnselen als slechte groei, spierdegeneratie, verminderde productie en vruchtbaarheidsproblemen.
Risico’s
In de volgende situaties is de kans op een selenium-tekort het grootst:
- Bij jongvee en droogstaande koeien, als die geen selenium krijgen bijgevoerd via mengvoer of mineralenmengsels
- Bij rantsoenen met geen of een laag aandeel mengvoer
- Bij laagproductief vee op zandgrond
- Bij weidend vee aan het einde van de weideperiode
Seleniumtekort corrigeren
Met supplementen kunt u een tekort aan selenium in het rantsoen aanvullen. Hierbij worden organische seleniumverbindingen door de koe beter opgenomen dan anorganische.
Bemesting voorkomt seleniumtekort
Door grasland met selenium te bemesten, kunt u een tekort in het weidegras/ruwvoer voorkomen. De streefwaarde ligt op 0,15 mg Se per kg droge stof. Gras bevat van nature minder dan deze streefwaarde, waardoor bemesting met selenium in de regel profijt oplevert.
Bemestingsadviezen selenium
- Het bemestingsadvies is 8 tot 10 gram Se per hectare per jaar in 2 giften
- Kies voor een goed opneembare of oplosbare vorm, zoals Graszout geel (50% Na2O en 60 ppm Se)
- Door de aanwezige natrium in Graszout geel verbetert u ook de smakelijkheid van het gras
- Geef in mei en eind juni ook een kleine gift selenium op percelen waar alleen jongvee of droogstaande koeien weiden
- Bij een hoge bodem-pH of bij een hoog kobaltgehalte is de opname over het algemeen goed. Hoge fosfaat- of zwavelgehalten kunnen de seleniumopname juist remmen. Check deze gehalten in uw bodemanalyse
- Selenium wordt niet opgeslagen in de bodem, waardoor het noodzakelijk is jaarlijks met selenium te bemesten
Voorkom overbemesting
Selenium wordt snel opgenomen in het gras. Daardoor is het verstandig het selenium in minimaal twee giften en met beperkte hoeveelheden tegelijk op het land te brengen. Bij een gehalte van 2-3 mg Se/kg droge stof is selenium toxisch. Overmaat aan Se (> 2 mg Se/kg ds) kan bij koeien leiden tot blindheid, overmatige speekselproductie, verlammingsverschijnselen, abnormale hoefontwikkeling en haarverlies. Overbemesting moet dus worden voorkomen.